Ouderschapsverlof, ouderschapsverlofkorting en kraamverlof – wat zijn de verschillen?

Ouderschapsverlof, ouderschapsverlofkorting en kraamverlof zijn alle drie regelingen dit met verlof rondom de kinderen te maken hebben. Ze worden echter vaak door elkaar gehaald. Wat houden deze regelingen in en wat zijn de verschillen?

Update 10 oktober 2017 Als het aan de nieuwe regering ligt krijgen vaders vanaf 2019 vijf dagen vrij na de geboorte van hun kind. Nu zijn dat er nog twee. Per 1 juli 2020 wil men dan een aanvullende verlofregeling voor partners introduceren. Deze partner zou dan na de geboorte van een kind vijf werken verlof kunnen opnemen. Dat verlof wordt volgens het regeerakkoord van 10 oktober 2017 vergoed met een UWV-uitkering van 70% van het loon.

1. Ouderschapsverlof

Wat is het?

Als een werknemer gebruikmaakt van ouderschapsverlof werkt hij/zij tijdelijk minder om meer tijd te kunnen besteden aan zijn/haar kind. Zo wil de wetgever beide ouders de mogelijkheid bieden om het ouderschap (beter) te combineren met het werk. De werknemer heeft recht op 26 keer het aantal werkuren per week. Bijvoorbeeld, hij/zij werkt 40 uur, dan hebt hij/zij recht op maximaal 1040 uur verlof. Het verlof is in principe onbetaald.

Het voordeel van ouderschapsverlof voor de werknemer is dat hij/zij na dit verlof weer recht heeft op zijn/haar eigen arbeidsuren. De deeltijdfactor en de uren volgens de arbeidsovereenkomst wijzigen dus niet. Voor u als werkgever vergt het verlof de nodige flexibiliteit en vaak het nodige organisatietalent.

Wat zijn de regels?

• De werknemer kan verlof opnemen voor kinderen tot 8 jaar
• Voor elk kind is apart verlof opnemen mogelijk
• Beide ouders hebben recht op ouderschapsverlof. Dus niet alleen óf de moeder óf de vader
• Het verlof wordt door de werknemer aangevraagd bij u als werkgever

Het is aan de werknemer hoeveel uren hij/zij per week verlof op wil nemen. In de praktijk zie je vaak een verdeling van 50/50.

Verplichte deelname. U bent verplicht om toe te staan dat er ouderschapsverlof wordt opgenomen. U kunt echter wel bezwaar maken tegen de verdeling werken/verlof.

Weigeren in geval van nood. U mag het verzoek tot ouderschapsverlof alleen weigeren als dit het bedrijf ernstig in de problemen brengt. U moet dit onderbouwen en met de werknemer overleg plegen over een andere verdeling van de verlofuren. Let op, dit bezwaar moet uiterlijk vier weken voor de ingangsdatum van het verlof aan de werknemer bekend worden gemaakt en het verlof mag ook nooit de reden voor ontslag zijn.

Vakantiedagen- en geld. Vakantiedagen en vakantiegeld worden alleen opgebouwd over de uren die de werknemer daadwerkelijk werkt, niet over de uren waarover het verlof wordt opgenomen.

Bij ziekte. Als een werknemer ziek wordt tijdens het verlof, dan betaalt u alleen de uren door waarin de werknemer zou hebben gewerkt. Dus niet de uren waarvoor er ouderschapsverlof is opgenomen. Het ouderschapsverlof loopt ook gewoon door tijdens ziekte.

Bij ontslag. Zou de werknemer tijdens het verlof werkloos worden, dan stopt het verlof onmiddellijk.

Voorbeeld

Een werknemer werkt altijd 40 uur per week en met het verlof werkt hij tijdelijk 36 uur. Hij neemt dus 4 uur ouderschapsverlof op.
Op de salarisstrook blijft de arbeidsduur van 40 uur per week staan, maar het ouderschapsverlof wordt in mindering gebracht op het brutosalaris. Na het verlof heeft de werknemer daarom weer recht om 40 uur per week te gaan werken en dus ook voor 40 uur per week uitbetaald te krijgen.

Het is niet juist als de uren/deeltijdfactor tijdelijk omlaag worden gebracht naar 36 uur en het salaris naar rato wordt berekend. Geadviseerd wordt om de uren op 40 uur te laten staan en het aantal dagen verlof voor ouderschapsverlof in te houden op het salaris.

2. Ouderschapsverlofkorting

Wat is (was) het?

Als een werknemer ouderschapsverlof opneemt, dan heeft hij/zij geen recht op salaris over deze uren. Via de inkomstenbelasting werd een deel teruggegeven, maar sinds 1 januari 2015 is de ouderschapsverlofkorting afgeschaft. De korting betekende dat de werknemer minder inkomstenbelasting hoefde te betalen tijdens zijn/haar ouderschapsverlof.

Omdat het inkomen daalt door het onbetaald verlof, kan de werknemer wellicht wel een (hogere) toeslag krijgen, voor bijvoorbeeld de zorg-, huur-, en/of kinderopvangtoeslag.

Dus?

Veel mensen denken nu echter dat het ouderschapsverlof zelf is afgeschaft maar dit is dus niet zo. Het verlof zelf is niet afgeschaft, maar de korting in de inkomstenbelasting wel.

3. Kraamverlof

Wat is het?

Bij de geboorte van een kind heeft de partner recht op twee dagen betaald kraamverlof en aansluitend drie dagen ouderschapsverlof. Die drie dagen ouderschapsverlof zijn echter veelal onbetaald. Het maakt daarbij niet uit of de werknemer fulltime of parttime werkt.

Wat wordt het (waarschijnlijk)?

Per 1 januari 2019 (!) zal waarschijnlijk een regeling in werking treden waardoor de partner recht krijgt op vijf dagen betaald verlof. Dat zijn dus drie dagen meer betaald verlof dan nu. Dit is echter nog een wetsvoorstel.

Het voorstel moet ervoor zorgen dat vijf dagen verlof het uitgangspunt is voor partners en dat er geen financiële belemmering is om dit verlof op te nemen. Dit is nu nog wel zo omdat die drie dagen ouderschapsverlof wél onbetaald zijn. U kunt als werkgever bij het UWV het kraamverlof aanvragen.

BAA ADVIES. De ouderschapsverlofkorting is afgeschaft, maar het ouderschapsverlof bestaat nog gewoon wel. Bij een geboorte heeft de werknemer recht op twee dagen betaald kraamverlof én drie dagen (veelal onbetaald) ouderschapsverlof.