Een werknemer stapt over naar een concurrent of begint voor zichzelf. Dat is nog niet zo heel erg, maar wat als hij een aantal belangrijke klanten meeneemt? Is dat met een concurrentiebeding of relatiebeding te voorkomen?

Dit wilt u toch niet?

U zult niet de eerste zijn die het overkomt. Een werknemer wordt aangenomen bij de concurrent of begint een eigen zaak. En neemt dan een aantal klanten mee. Úw klanten. U heeft bovendien veel tijd, energie en geld in deze werknemer gestoken; dus komt dit extra hard aan. Een concurrentiebeding of relatiebeding kan problemen voorkomen.

Het concurrentiebeding

Wat is het? Heeft u werknemers die inzicht hebben in bedrijfsgeheimen? Zoals unieke productietechnieken, slimme softwaretoepassingen, of geheime recepten? En heeft u werknemers die goede relaties hebben opgebouwd met uw klanten? Dan kunt u met een concurrentiebeding proberen te voorkomen dat een werknemer bij een concurrent aan de slag gaat.

Als het gebeurd. Als een werknemer tóch bij een concurrent aan de slag gaat, kunt u hem daarop aanspreken en hem sommeren te stoppen met het overtreden van het concurrentiebeding en de (contractueel) overeengekomen boete eisen. Geeft de werknemer hier geen gehoor aan, dan zult u naar de rechter moeten.

Als u naar de rechter moet

De rechter beoordeelt vervolgens eerst of het concurrentiebeding wel geldig is. In de praktijk betekent dat dat de rechter gaat kijken wie het zwaarst benadeeld wordt. Bent ú dat of is dat de werknemer? Komt hij tot de conclusie dat de mate waarin de werknemer door het concurrentiebeding wordt benadeeld, groter is dan het belang dat u als werkgever bij het concurrentiebeding heeft, dan kan hij het concurrentiebeding laten vervallen of aanpassen. Pas als de rechter vindt dat het concurrentiebeding geldig is, zal hij gaan kijken of uw werknemer in dit specifieke geval het concurrentiebeding overtreden heeft.

Wat staat er in een concurrentiebeding?

In een concurrentiebeding noemt u o.a. het volgende:

• Wat voor de werknemer verboden is.
• Tijdvak waarin het de medewerker verboden is om bij een concurrent te gaan werken.
• Straal waarbinnen de concurrent werkzaam is.
• Boete die de werknemer u schuldig is, als hij toch bij een concurrent aan de slag gaat.

Download hier een voorbeeld concurrentiebeding.

Contract voor bepaalde tijd? Neemt u een werknemer niet meteen voor onbepaalde tijd aan, maar geeft u hem een tijdelijk contact? Dan gelden daar speciale regels voor.

Concurrentiebeding in contract voor bepaalde tijd

Alleen bij zwaarwegende omstandigheden. Sinds de nieuwe Wet Werk en Zekerheid (Wwz) is ingegaan mag u alleen nog maar een concurrentiebeding opnemen in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd als er sprake is van ‘zwaarwegende omstandigheden’. Dezelfde regels gelden ook voor een relatiebeding (verderop in dit artikel).

De voorwaarden. Om tóch met succes een beroep te kunnen doen op een concurrentiebeding in een contract voor bepaalde tijd moet u aan de volgende voorwaarden voldoen:

• U moet het concurrentiebeding schriftelijk zijn overeengekomen.
• Het beding moet noodzakelijk zijn vanwege zwaarwegende bedrijfsbelangen.
• Die zwaarwegende bedrijfsbelangen moet u gemotiveerd opnemen in het concurrentiebeding.

Geen zekerheid. Belandt u in een conflict met een werknemer en erkent de rechter de zwaarwegende bedrijfsbelangen, dan zal hij toch nog afwegen of de belangen van de werknemer niet nog zwaarder wegen.

Dan maar een relatiebeding?

Wat is het? Met een relatiebeding verbiedt u uw werknemer om met uw relaties in zee te gaan. Het is dus voor de werknemer minder belastend, omdat hij in principe wel bij uw concurrenten mag gaan werken. Een rechter zal een relatiebeding daarom minder snel laten vervallen dan een concurrentiebeding.

Minder zekerheid. De werknemer mag dan weliswaar uw relaties niet benaderen, maar hij kan wel zijn collega’s daarbij helpen. Daarvoor kan een geheimhoudingsbeding weer een uitkomst bieden.

Wat zijn relaties? Dat is natuurlijk een grijs gebied. Neemt u een relatiebeding in de arbeidsovereenkomst op, neem dan ook een lijst van relaties daarbij op. Dat kan eventueel via een bijlage, die u van tijd tot tijd aanvult en aan de werknemer overhandigt (voor laten tekenen).

Wat neemt u erin op? In een relatiebeding noemt u o.a. het volgende:

• Wat voor de werknemer verboden is.
• Wat onder relaties verstaan wordt.
• Een lijst met relaties.
• Wanneer de werknemer hieraan gehouden is (werkzaam bij concurrent en/of gestart als zelfstandig ondernemer).
• Boete die de werknemer u schuldig is, als hij toch bij een concurrent aan de slag gaat.

Download hier een voorbeeld relatiebeding.

Contract voor bepaalde tijd. Voor een relatiebeding in een contract voor bepaalde tijd gelden dezelfde strenge voorwaarden als voor een concurrentiebeding; zie hierboven.

De geheimhoudingsverklaring als alternatief

Naast het overeenkomen van een concurrentie- en/of een relatiebeding kunt u ook een geheimhoudingsbeding met een boetebedrag in de arbeidsovereenkomst opnemen. Heeft u dat niet gedaan, dan kunt u nog met de werknemer gaan samenzitten en achteraf een geheimhoudingsverklaring overeenkomen. Dat is een goed alternatief als het u vooral om vertrouwelijke bedrijfsinformatie gaat.