Nog een pensioen in eigen beheer? Let op ongewenste afkoop!
Heeft u nog een pensioen in eigen beheer? Let dan op als u er aandelenkapitaal wilt uithalen (afstempelen) of dividend wilt uitkeren. Dat kan leiden tot ongewenste fiscale gevolgen.
Nog een pensioen in eigen beheer?
Sinds 2017 kan er geen opbouw van pensioen in eigen beheer meer plaatsvinden. Veel DGA’s hebben hun pensioen in eigen beheer omgezet in een Oudedagsverplichting (ODV) of fiscaal vriendelijk (met korting) afgekocht. Als u géén actie heeft ondernomen, dan heeft u nog steeds een premievrij pensioen in eigen beheer op de balans staan. Deze pensioenvoorziening is dus nog steeds dezelfde verplichting zoals die eerder tussen BV en DGA is afgesproken, alleen vindt er geen opbouw meer plaats.
Afstempelen aandelenkapitaal en/of dividend uitkeren
Afstempelen. Een BV is opgericht via een notariële akte met de verplichting voor de DGA om aandelenkapitaal te storten. Dit aandelenkapitaal staat op de balans vermeld en geldt als eigen vermogen. Het gestorte aandelenkapitaal kan worden afgestempeld en belastingvrij worden terugbetaald aan de DGA. Mits voorafgaande hieraan de notaris wordt ingeschakeld en de aandeelhoudersvergadering het schriftelijk (vastlegging in notulen) ermee eens is.
Dividend uitkeren. De BV mag natuurlijk ook dividend uitkeren aan de aandeelhouders, mits voldaan aan de zogenaamde uitkeringstest.
In geval van pensioen BV. Afstempelen en dividend uitkeren mag óók als de BV pensioenverplichtingen heeft. Maar opgelet: dat kan wel fiscale gevolgen hebben. Wat speelde er onlangs bij de rechter?
De DGA wilde afstempelen
De BV uit het voorbeeld had als enige activiteit het beheren van een pensioenovereenkomst. In de BV stond een (reeds uitkerend) premievrije pensioen in eigen beheer met een waarde in het economisch verkeer van € 640.000. De BV had ook vorderingen op de DGA van € 230.000. Er was tevens sprake van een negatief eigen vermogen. De DGA besloot om het gestorte aandelenkapitaal te verminderen en te verrekenen met de openstaande schulden aan de BV. Handig en fiscaalvriendelijk. Dacht hij …
De Belastingdienst was het er echter niet mee eens
De inspecteur zag het door de BV terugbetaalde aandelenkapitaal echter als een afkoopsom op het pensioen in eigen beheer. Bovendien stelde de inspecteur dat door deze afkoopsom de BV niet meer in staat was om het volledige pensioen uit te keren en dus de pensioenaanspraak had prijsgegeven.
Als gevolg moest de gehele aanspraak tot loon uit vroegere dienstbetrekking worden gerekend en legde de inspecteur een navorderingsaanslag met revisierente op over de totale pensioenaanspraak van € 640.000!
En dit zei de rechter
De DGA was het er niet mee eens. Volgens hem was het uitbetalen van onbelast aandelenkapitaal als gevolg van het afstempelen géén afkoopsom voor de pensioenaanspraak.
Het mocht, maar met fiscale gevolgen. Zowel de rechtbank als het gerechtshof waren van mening dat het aandelenkapitaal civielrechtelijk op de correcte wijze was verminderd. Daarover geen discussie. Máár … fiscaalrechtelijk moest de terugbetaling van het aandelenkapitaal echter worden aangemerkt als betaling van een afkoopsom aan de DGA. En deze afkoopsom staat tegenover de waardedaling van de pensioenaanspraken.
Pensioenverplichtingen niet meer kunnen voldoen. Het Gerechtshof vond verder dat door de terugbetaling van het aandelenkapitaal het uiterst onwaarschijnlijk was geworden dat de BV de verschuldigde pensioenuitkeringen in de toekomst nog geheel zou kunnen voldoen.
Gedeeltelijke afkoop = einde pensioenverplichting
De uitspraak betekende feitelijk dat de pensioenaanspraak in eigen beheer gedeeltelijk was afgekocht. Een pensioenregeling is ofwel correct ofwel niet correct. Gedeeltelijk correct is niet mogelijk.
Om slechts een deel van de aanspraak tot belastbaar loon te rekenen volgens de wet Loonbelasting niet kan, moest de volledige aanspraak tot het inkomen worden gerekend.
Niet voor verwezenlijking vatbaar pensioen
Het Gerechtshof ging ook nog in op de stelling van de DGA dat er geen sprake was van afkoop maar van het prijsgeven van de pensioenaanspraak.
Als een pensioenaanspraak wordt prijsgegeven, kan er sprake zijn van een zogenaamd niet voor verwezenlijking vatbaar pensioen. Er moet dan wel een dwingende maatschappelijke reden zijn, zoals een faillissement, een surseance van betaling of een schuldsanering. Het enkele feit dat er onvoldoende middelen in de BV aanwezig zijn om de pensioenverplichting na te komen, betekent naar het oordeel van het gerechtshof niet automatisch dat er ook sprake is van een dwingende maatschappelijke reden.
| BAA ADVIES. Heeft u nog een pensioenvoorziening in eigen beheer, denk dan bij elk voornemen na wat de fiscale gevolgen kunnen zijn. Een eenvoudige actie zoals het afstempelen van aandelenkapitaal kan namelijk grote fiscale, onbedoelde gevolgen hebben. |
