De rekening-courantschuld van de directeur grootaandeelhouder (DGA) aan zijn eigen BV is momenteel een hot item in de media. Zullen deze rekening-courantschulden van de DGA’s in Nederland belastingvrij gaan vrijvallen?

Moet u zich als DGA zorgen maken?

Zondag 20 december werd tijdens een uitzending van Business Class verteld dat de Belastingdienst tijdens de jaarlijkse Intermediairdagen had medegedeeld dat één van de speerpunten voor het komende jaar de hoogte van de rekening courantschuld van de DGA aan zijn eigen BV wordt. “Met behulp van geautomatiseerde systemen is het mogelijk om dit aspect vrij eenvoudig uit de aangifte te filteren”, aldus de Belastingdienst. Wat is er aan de hand?

Een groot aantal DGA ‘s zou zich zorgen (moeten) maken.

Over schijnlening en onzakelijke rekening-courant

Veel DGA’s lenen geld van hun eigen BV. De voorwaarden waaronder zijn niet altijd duidelijk dan wel niet altijd duidelijk geformaliseerd. Het ontbreken van een rekening-courantovereenkomst, een onzakelijke rente, geen aflossing en geen zekerheden, kan ertoe leiden dat de rekening-courantschuld niet wordt gezien als een lening maar een “schijnlening.” Op papier wordt een en ander dan wel gepresenteerd als een echte lening maar daadwerkelijk is sprake van een onzakelijke lening.

De fiscale gevolgen van een schijnlening

Wat voor fiscale gevolgen kan dit hebben voor de rekening-courantschuld?

• De Belastingdienst kan stellen dat er sprake is van een te laag salaris, waardoor te weinig loonheffing is betaald.
• De Belastingdienst kan stellen dat sprake is van een uitdeling (dividend) waarover 25% aanmerkelijk belangheffing is verschuldigd. Dit is het geval indien een willekeurige derde deze lening onder deze voorwaarden nooit aan de DGA zou hebben verstrekt.
• De Belastingdienst kan stellen dat de rente over de rekening-courantschuld niet zakelijk is en dat derhalve sprake is van een uitdeling waarover ook 25% aanmerkelijk belangheffing is verschuldigd. Een uitspraak in deze van de Rechtbank Gelderland van 2 december 2014 kunt u hier nog eens nalezen.

Als er dus sprake is van een (onzakelijke) hoge rekening-courantschuld, is het belangrijk adequate maatregelen te treffen, vóórdat een en ander fiscale consequenties heeft.

Welke maatregelen kunt u als DGA treffen?

• De schriftelijke overeenkomst. Belangrijk bij een (nieuwe) rekening-courantverhouding tussen een directeur en zijn BV is dat een en ander is vastgelegd in een schriftelijke overeenkomst.
  Hierin worden afspraken opgenomen inzake de rente, aflossing en de verstrekte zekerheden. Dit staat zo in de Wet (artikel 247 BW 2).
• Verhoging van het salaris. Door een salarisverhoging kan het “overschot” van het nettosalaris worden aangewend voor aflossing van de (hoge) rekening-courantschuld.
• Dividend uitkeren. Het uitkeren van dividend ten gunste van de rekening-courantschuld van de directeur. Hierbij is wel van belang dat dit is toegestaan op basis van de balans- en uitkeringstest.

Oplossing: belastingvrij wegboeken van de rekening-courantschuld?

Navorderingsaanslag niet meer mogelijk. In de uitzending van Business Class werd een oplossing gepresenteerd om belastingvrij van de hoge rekening-courantschuld af te komen. Deze oplossing gaat ervan uit dat de Belastingdienst geen nieuw feit heeft en derhalve geen navorderingsaanslag meer kan opleggen over reeds definitief vaststaande belastingjaren.

Dit zou er toe kunnen leiden dat de toename van de rekening-courantschuld in een jaar waarvoor de aanslag inkomstenbelasting van de directeur grootaandeelhouder al definitief is opgelegd, belastingvrij kan worden afgeboekt ten laste van de reserves.

Wat moet hiervoor gebeuren? Hiervoor dient de lening met terugwerkende kracht als dividend te worden aangemerkt. Dit is het geval indien er geen (reële) geldleningovereenkomst is opgemaakt en de aflossing van de lening alleen maar kan plaatsvinden met dividend van de BV. Met andere woorden: u als directeur beschikt in privé niet over (voldoende) vermogen om de schuld af te lossen.

De Belastingdienst wil naheffen; welke opties heeft men?

• Aanslag nog niet definitief – aangifte correctie. Voor de jaren waarin de aanslagen inkomstenbelasting nog niet definitief vaststaan, kan de Belastingdienst de aangifte corrigeren.
• Aanslagen wel definitief – nieuwfeitvereiste. Voor de daaraan voorafgaande jaren zal de Belastingdienst moeten voldoen aan het nieuwfeitvereiste.
• Aanslagen wel definitief – kwader trouw. De Belastingdienst kan stellen dat sprake is van “kwader trouw” en zal dat ook moeten bewijzen; hiervoor is geen nieuwfeitvereiste nodig.
• Aanslagen wel definitief – naheffing dividendbelasting. Naheffing van dividendbelasting, als de weg naar de inkomstenbelasting is afgesneden; ook hiervoor is geen nieuwfeitvereiste noodzakelijk.
• Gefaseerde aflossing via vaststellingsovereenkomst. De Belastingdienst kan aansturen op het ondertekenen van een vaststellingsovereenkomst met een gefaseerde aflossing van de rekening-courantschuld.

Hoe nu verder? Wat moet u nu?

Het is niet de verwachting dat de Belastingdienst (lees: overheid) met lede ogen zal toezien hoe de rekening-courantschulden van de DGA’s in Nederland belastingvrij zullen gaan vrijvallen. Waarschijnlijk zal het laatste oordeel hierin worden geveld door de Hoge Raad, dan wel zal de wetgeving hiervoor worden aangepast.