De jubelton: schenken voor de eigen woning met spelregels

Krapte op de woningmarkt en stijgende huizenprijzen … Ondanks de lage hypotheekrente is het voor starters niet gemakkelijk hun droomhuis te kopen. Naast de vrijstelling voor overdrachtsbelasting voor starters is er sinds 2017 ook de zogenaamde jubelton. Om deze te benutten moet echter wel aan de spelregels worden voldaan.

De Jubelton

Zoals u wellicht weet kan vanaf 2017 gebruik worden gemaakt van de jubelton. Een bedrag van € 100.000 kan onbelast worden geschonken aan uw kind of andere begunstigde voor de eigen woning. In 2021 is dit bedrag door diverse inflatiecorrecties gestegen tot € 105.302. Aan de ruimere benuttingsmogelijkheden zitten echter ook verschillende voorwaarden waar u rekening mee moet houden.

De standaardvoorwaarden

De verruimde schenkvrijstelling geldt voor iedereen, dus niet alleen voor schenkingen van ouders aan kinderen. De verkrijger van de schenking moet:

• tussen 18 en 40 jaar zijn (of zijn/haar fiscaal partner moet tussen 18 en 40 jaar zijn);
• de schenking moet worden gebruikt voor:
  • het aankopen, verbeteren of onderhouden van de eigen woning;
  • het aflossen van de eigenwoningschuld;
  • het aflossen van een restschuld van een verkochte eigen woning;
  • het afkopen van rechten van erfpacht, opstal of beklemming.

Betalingseis en gespreid schenken

De schenker kan gebruikmaken van de mogelijkheid om de schenkvrijstelling voor de eigen woning van € 105.302 te spreiden over drie jaren. De geschonken bedragen dienen wel daadwerkelijk aan de begunstigde te worden betaald.

Voorbeeld 1
Pieter (34) ontvangt in 2021 van zijn ouders een schenking van € 50.000 voor de aflossing van de eigenwoningschuld. In de aangifte schenkbelasting doet hij een verzoek op de verruimde vrijstelling. In 2022 en 2023 schenken zijn ouders elk jaar € 27.651 voor de aflossing van de eigenwoningschuld. Ook voor deze schenkingen moet in deze jaren in de aangifte schenkbelasting een verzoek worden gedaan voor de vrijstelling. Op deze manier is binnen drie jaar de volledig vrijstelling van € 105.302 benut.

Voorbeeld 2
Ruud (39) ontvangt dezelfde bedragen als zijn broer Pieter. Echter in 2022 bereikt Ruud de leeftijd van 40 jaar. Hierdoor voldoet hij niet meer aan de voorwaarden voor de verruimde vrijstelling. Ruud heeft echter een partner die jonger is dan 40 jaar; hij kan de schenking in 2022 en 2023 dus gewoon benutten. In 2022 en 2023 kunnen de ouders van Ruud naast de verruimde vrijstelling ook nog gebruik maken van de jaarlijkse schenkvrijstelling (In 2021: € 6.604 voor kinderen en € 3.244 voor overige begunstigden).

Bestedingseis: binnen drie jaar schenking besteden

Voor het geschonken bedrag in 2021 geldt een bestedingstermijn van drie jaar: 2021, 2022 of 2023. Dit betekent dat de schenking binnen drie jaar moet worden besteed aan de eigen woning om van de vrijstelling gebruik te kunnen maken.

Voorbeeld 3
Tom heeft op zijn 39ste verjaardag in 2021 een schenking van € 100.000 van een oudoom ontvangen. In 2021 besteed hij nog niets van het geschonken bedrag aan de eigen woning. Tom moet voor 2021 wel aangifte schenkbelasting doen voor het ontvangen bedrag van € 100.000. Tom gebruikt in 2022 € 50.000, in 2023 € 30.000 en in 2024 de resterende € 20.000 voor de eigen woning. Voor de bestedingseis is de leeftijd niet relevant.
De laatste besteding van € 20.000 valt niet binnen de driejaarstermijn, waardoor voor dit bedrag geen beroep kan worden gedaan op de vrijstelling. Tom heeft nu een meldingsplicht bij de Belastingdienst dat hij voor een bedrag van € 20.000 niet voldaan heeft aan de voorwaarden. Dit wordt nu aangemerkt als een belaste schenking in 2021.

Schenking door gescheiden ouders

Schenkingen van ouders worden gezien als één schenking. Ook als de ouders gescheiden zijn en beiden een schenking doen aan hun kind, dient deze schenking te worden gezien als één schenking. Dit betekent dat er niet voor beide schenkingen apart een beroep kan worden gedaan op de verruimde vrijstelling van € 105.302.

De woning is eigendom van de partner

In de situatie dat de eigen woning eigendom is van de partner kunnen er problemen ontstaan als er een schenking voor de eigen woning plaatsvindt.

Voorbeeld 4
Jaap (35) en Manon (34) zijn gehuwd op huwelijkse voorwaarden en wonen samen in een huis dat volledig eigendom is van Jaap. De ouders van Manon willen hun kind helpen door een schenking van € 100.000 te doen voor de aflossing van de eigenwoningschuld. Nu treedt er een probleem op, want Manon ontvangt de schenking maar heeft geen eigen woning! Dit betekent dat de schenking van de ouders aan Manon volledig belast is. Een oplossing zou kunnen zijn dat de ouders van Manon schenken aan Jaap.

Vrij besteedbaar deel jubelton

De jubelton hoeft echter niet altijd volledig te worden gebruikt voor de eigen woning. Bij een schenking van een ouder mag een bedrag ter grootte van de eenmalig verhoogde vrijstelling (In 2021: € 26.881) vrij worden besteed. Bij anderen dan kinderen mag de reguliere jaarlijkse vrijstelling (In 2021: € 3.244) vrij worden besteed. Het resterende bedrag moet uiteraard wel gewoon aan de eigen woning worden besteed.

Tip: Overweegt u aan uw kind de eenmalig verhoogde vrijstelling (in 2021: € 26.881) te schenken, dan kan het voordelig zijn voor de ontvanger om een beroep te doen op de jubelton. Op die manier kan de schenker het bedrag in de volgende twee kalenderjaren belastingvrij aanvullen tot € 105.302. Het bedrag van € 26.881 is dan ook gewoon vrij te besteden.

BAA ADVIES. Wilt u iemand geld schenken voor een woning? Weet dan dat u de jubelton (€ 105.302) belastingvrij mag schenken, maar check hiervoor alle mogelijkheden én alle beperkingen. Vergeet in uw plannen ook niet de jaarlijkse vrijstelling mee te overwegen.