De KIA in breder perspectief

Door uitspraken van de Hoge Raad is de wetgeving over de KIA-aftrek dit jaar aangepast en verduidelijkt. Belangrijk om te weten want veel ondernemingen maken gebruik of kunnen gebruikmaken van deze fiscale aftrekpost.

De KIA: een fiscale aftrekpost

De meeste ondernemers zijn wel bekend met deze investeringsfaciliteit. Hiervoor gelden zoals u wellicht weet bepaalde drempels en voorwaarden. Lees hier eventueel wat die voor boekjaar 2021 zijn.
Op 24 mei 2019 en op 1 mei 2020 zijn er door de Hoge Raad uitspraken gedaan waardoor de wetgeving omtrent de KIA-aftrek per 1 januari 2021 is aangepast c.q. verduidelijkt.

De KIA-aftrek bij de eenmanszaak

Zowel de BV als de eenmanszaak heeft recht op KIA aftrek.

Voorbeeld
John exploiteert als eenmanszaak Frituur de Vette Hap. Deze onderneming heeft een nieuwe oven aangeschaft voor een bedrag van € 45.000 en krijgt hierdoor een recht op KIA aftrek van 28% → € 12.600. Dit vormt een aftrekpost op de fiscale winst van de onderneming en hierdoor op het belastbaar inkomen. Is het uiteindelijke belastbare inkomen kleiner dan € 68.507 dan is het netto belastingvoordeel van deze investering 37,1% x € 12.600 = € 4.675. Is het belastbare inkomen groter dan € 68.507 dan is het netto belastingvoordeel 49,5% van € 12.600 = € 6.237.

De KIA-aftrek bij de BV

Een BV kan in de aangifte vennootschapsbelasting de KIA-aftrek toepassen. Vanwege verschillende vennootschapstarieven heeft de aftrek ook verschillende fiscale gevolgen.

Voorbeeld
HGH BV heeft in 2021 voor totaal € 100.000 geïnvesteerd en krijgt hierdoor een recht op een KIA-aftrek van 28% van € 100.000 = € 28.000. Als HGH BV een nettowinst voor belastingen heeft van …

• • … € 265.000, dan bedraagt de vennootschapsbelasting € 41.750 en wordt deze verlaagd met € 6.200;
  • … € 180.000; dan bedraagt de vennootschapsbelasting € 27.000 en wordt deze verlaagd met € 4.200;
  • … € 300.000; dan bedraagt de vennootschapsbelasting € 50.500 en wordt deze verlaagd met bedrag € 7.000.

Tot een winst van € 245.000 is het tarief namelijk 15% en daarboven 25%.

De KIA aftrek bij meerdere ondernemingen

Op dit punt is de wetgeving per 1 januari 2021 gewijzigd en verduidelijkt. Stel, Frituur de Vette Hap heeft nog een tweede onderneming: de Lekkerbek. Er is dus sprake van één ondernemer met twee ondernemingen. De Vette Hap heeft € 45.000 geïnvesteerd en Lekkerbek in hetzelfde boekjaar € 35.000. De Hoge Raad heeft op 1 mei 2020 bepaald dat de KIA-aftrek moest worden berekend over € 80.000 (= € 16.568).

De wetgever was het hier niet mee eens en heeft per 1 januari 2021 in de Wet opgenomen dat de KIA-aftrek dient te worden berekend per onderneming. In deze nieuwe situatie heeft de Vette Hap dus recht op een KIA aftrek van 28% x € 45.000 = € 12.600 en Lekkerbek € 35.000 x 28% = € 9.800. Beide ondernemingen samen dus in totaal op € 22.400 aftrek.

Door de wettekst aan te passen is deze door de rechter niet meer anders te interpreteren. Heeft u meerdere ondernemingen, dan is het nu dus eenvoudiger om voor elke onderneming apart de KIA toe te passen.

De KIA aftrek bij een samenwerkingsverband

Bij een Vof en een maatschap worden alle investeringen van het samenwerkingsverband bij elkaar geteld om het percentage van de KIA-aftrek te bepalen. Afhankelijk van het percentage gerechtigdheid in het samenwerkingsverband heeft dan iedere firmant/maatschap-lid een zelfstandig recht op een deel van deze KIA aftrek.

Voorbeeld
Vof De Samenwerking heeft twee firmanten Elise (60%) en Freek (40%). De Vof heeft in 2021 € 42.000 geïnvesteerd. De KIA-aftrek is 28% x € 42.000 = € 11.760. In de aangifte van Elise wordt dan 60% meegenomen (€ 7.056) en in de aangifte van Freek 40% (€ 4.704).

Ook nog eigen onderneming? Stel nu dat één van de firmanten ook nog een eigen onderneming heeft? Na allerlei procedures bij de Rechtbank en het Gerechtshof heeft op 24 mei 2019 de Hoge Raad hier duidelijkheid in geschapen.

Voorbeeld
In deze casus (boekjaar 2016) heeft de Vof € 40.000 geïnvesteerd. Firmanten A (50%) en B (50%) kunnen ieder 50% KIA in aftrek brengen. Als er verder geen investeringen zouden zijn, dan is de investeringsaftrek 28% x € 40.000 = € 11.200 = € 5.600 per firmant.

Firmant A heeft daarnaast echter ook nog een eenmanszaak die een investering van € 50.000 doet en stelt in de procedure dat hij recht heeft op € 5.600 plus 28% van € 50.000 = € 19.600.

De Belastingdienst vindt echter dat de investeringen met elkaar samenhangen en de Hoge Raad vindt uiteindelijk dat de berekening voor firmant A als volgt moet gebeuren:

1. 1. Totale KIA. Eerst moeten de investeringen bij elkaar geteld worden om de KIA te bepalen. € 40.000 + € 50.000 = € 90.000. De KIA is dan € 15.687 (forfait 2016).
   2. KIA voor firmant A. Hiervan heeft A recht op een KIA over 50% van de investering door de Vof + de investering in de eenmanszaak gedeeld door het totale bedrag van de investeringen door Vof en eenmanszaak. In cijfers: ((50% van € 40.000) + € 50.000) : 90.000) x € 15.687. De KIA voor A is dan 70/90 x € 15.687 = € 12.201.
      Firmant A wilde een KIA-aftrek van € 19.600 maar deze werd dus beperkt tot € 12.201.
   3. KIA voor firmant B. B heeft recht op een KIA over 50% van de investering door de Vof (€ 20.000) gedeeld door het totale bedrag van zijn investering (is alleen in vof). In cijfers: ((50% x € 40.000) : € 40.000) x € 15.687. De KIA-aftrek voor B is dan 20/40 x € 15.687 = € 7.844.

BAA ADVIES. De KIA-aftrek leidt direct tot een aftrekpost op de belastbare winst. Hou wel rekening met het minimale investeringsbedrag en plan investeringen op een zodanige manier dat hier optimaal gebruik van kan worden gemaakt. De berekeningen voor de KIA-aftrek bij meerdere ondernemingen, samenwerkingsverbanden en vennootschappen is niet zo eenvoudig. Overleg voor u investeert met uw adviseur.