De ondernemer en de werkruimte in de eigen woning

Maakt u gebruik van een werkruimte in de eigen woning? Let dan op, want er is vaak verwarring over de kostenaftrek van deze werkruimte en de fiscale gevolgen voor de inkomstenbelasting. Wat moet u weten?

De zogenaamde vermogensetikettering

Als IB-ondernemer met een eigen woning krijgt u allereerst te maken met de vermogensetikettering. Op basis van gebruik dient u de eigen woning aan te merken als verplicht privévermogen, verplicht ondernemingsvermogen of als keuzevermogen.

Verplicht privévermogen: eigen woning 10% of minder zakelijk gebruik.
Verplicht ondernemingsvermogen: eigen woning 90% of meer zakelijk gebruik.
Keuzevermogen: tussen 10% en 90% zakelijk gebruik.

Als er sprake is van keuzevermogen dan maakt u in de aangifte inkomstenbelasting de keuze of de eigen woning al dan niet ondernemingsvermogen is.

Deze keuze staat vast op het moment dat de aanslag inkomstenbelasting vast staat en onherroepelijk is.

De splitsbare woning

Het is belangrijk om de term splitsbare woning te kennen. Een woning is splitsbaar als het eenvoudig in twee afzonderlijke zelfstandige gedeelten te verdelen is. Dit is het geval als bijvoorbeeld de benedenverdieping de onderneming betreft en de bovenverdieping het woongedeelte met een eigen ingang.

Bij een splitsbare woning is er duidelijk onderscheid te maken en dienen beide delen naar het gebruik te worden geëtiketteerd.

De (kwalificerende) werkruimte

De werkruimte betreft een gedeelte van een (niet-splitsbare) eigen woning van de IB-ondernemer die wordt gebruikt om inkomen te genereren. Dit kan zijn een atelier, werkkamer, behandelkamer, garage, enz. die voor de onderneming wordt gebruikt.

Voorwaarden. Een belangrijke voorwaarde voor de regeling van de werkruimte is de omstandigheid of de werkruimte wordt aangemerkt als kwalificerende werkruimte. Hiervan is sprake als:

de werkruimte een eigen opgang en eigen (sanitaire) voorzieningen heeft; én
wordt voldaan aan het inkomenscriterium, namelijk dat tenminste 30% actief vanuit de werkruimte moet worden verdiend en tenminste 70% in of vanuit de werkruimte moet worden verdiend.

Vier situaties met hun fiscale gevolgen

Er zijn vier fiscale situaties denkbaar voor de werkruimte in de eigen woning van de IB-ondernemer:

Eigenwoning en werkruimte

1. Privévermogen	Niet-kwalificerende werkruimte
2. Privévermogen	Kwalificerende werkruimte
3. Ondernemersvermogen	Niet-kwalificerende werkruimte
4. Ondernemersvermogen	Kwalificerende werkruimte

Deze worden hieronder kort uitgewerkt met de fiscale gevolgen.

1. Eigen woning is privévermogen – Niet-kwalificerende werkruimte

Bijvoorbeeld een zolderkamer.

De gehele woning is privévermogen.
De eigenwoningregeling inkomstenbelasting is van toepassing.
De kosten voor de werkruimte (inrichting, energie, enz.) zijn voor u niet aftrekbaar.

2. Eigen woning is privévermogen – kwalificerende werkruimte

Bijvoorbeeld een praktijkruimte aan huis met een eigen opgang en met eigen sanitaire voorzieningen.

De gehele woning is privévermogen.
Het woongedeelte valt onder de eigenwoningregeling inkomstenbelasting.
De werkruimte valt in box 3 (inkomen uit sparen en beleggen).
U mag gebruiksvergoeding op de winst in aftrek brengen van ten hoogste het voordeel in box 3.
De kosten voor de werkruimte (inrichting, energie, enz.) mag u aftrekken in uw aangifte voor de inkomstenbelasting.

3. Eigen woning is ondernemingsvermogen – niet-kwalificerende werkruimte