De Bbz leidt niet meer tot verlies van toeslagen

Jaarlijks starten circa 130.000 mensen een bedrijf. Niet iedereen heeft echter voldoende financiële middelen. Zij kunnen in aanmerking komen voor een algemene bijstand ter voorziening in het levensonderhoud en bijstand ter voorziening in het bedrijfskapitaal; het zogenaamde “Besluit bijstandverlening zelfstandigen” (de Bbz). Voor hen verandert er in 2017 iets belangrijks …

Wat is de Bbz?

Voor wie is er de Bbz? De Bbz is onderdeel van de Wet werk en bijstand en staat open voor (pre-) starters, ondernemers in het MKB en in de landbouw alsmede voor vrije beroepsbeoefenaren. Zowel voor beginnende en gevestigde als voor oudere en stakende ondernemers.

Twee soorten uitkering. De Bbz is een periodieke uitkering voor levensonderhoud tot bijstandsniveau gedurende maximaal drie jaar én een lening voor bedrijfskapitaal.

Hoogte van de uitkering. De hoogte van deze lening is afhankelijk van de soort ondernemer.

• Een startend ondernemer kan maximaal € 35.549,- ontvangen (normbedragen 2016).
• Een gevestigde ondernemer kan in aanmerking komen voor maximaal € 193.089,- aan bedrijfskapitaal (normbedragen 2016).
• Een oudere ondernemer kan een beroep doen op een bedrijfskrediet van maximaal € 9.654,- (normbedragen 2016).

Hoe wordt de Bbz (definitief) bepaald?

Eerst een lening. De periodieke aanvulling in het levensonderhoud en/of voorziening in bedrijfskapitaal wordt in eerste instantie als lening verstrekt.

Dan mogelijk een gift. Na afloop van het boekjaar vindt er een herberekening plaats op basis van de jaarcijfers. Nadat het inkomen over het boekjaar waarin de Bbz-uitkering werd verstrekt bekend is, wordt de hoogte van de bijstand definitief vastgesteld. Als het jaarinkomen (inclusief de Bbz-uitkering) beneden de jaarnorm van de bijstand ligt, wordt de lening tot de jaarnorm omgezet in een gift. De uitkeringsgerechtigde ondernemer hoeft deze dan niet meer terug te betalen.

Papieren inkomen. In het jaar dat de lening wordt omgezet in een gift wordt deze tot het belastbaar inkomen van dat desbetreffende jaar gerekend. Het komt soms voor dat in één jaar leningen van meerdere jaren in één keer worden omgezet in een gift. Daardoor wordt in dat jaar het belastbaar inkomen extra hoog. Dit inkomen wordt in de praktijk “papieren inkomen” genoemd, omdat op het moment van omzetting niet het geld zelf wordt ontvangen.

Gevolgen van hoog papieren inkomen

Dat hoge papieren inkomen (het belastbare inkomen) is tevens het toets-inkomen voor toeslagen zoals huurtoeslag, zorgtoeslag, enz. Het kwam regelmatig voor dat Bbz-genieters door dat papieren inkomen geen toeslagen meer kregen of deze moesten terugbetalen. Met alle financiële gevolgen van dien.

De oplossing vanaf 1 januari 2017

Met ingang van 1 januari 2017 vallen alle nieuwe omzettingen van de periodieke aanvullingen van levensonderhoud en bedrijfskapitaal in giften onder het eindheffingsloon. Dit betekent dat het “papieren inkomen” geen onderdeel meer uitmaakt van het belastbaar inkomen. Dit meldt de staatssecretaris in de schriftelijke antwoorden op het debat over het belastingplan 2017, dat werd gehouden op 16 november 2016.

De gevolgen

De ingehouden loonheffing vormt dus geen voorheffing meer op de inkomstenbelasting, maar is eindheffing. Daarom krijgen Bbz-genieters vanaf 1 januari 2017 geen jaaropgave meer van de gemeente en hoeven zij dat inkomen niet meer aan te geven in de aangifte inkomstenbelasting.

De ingehouden loonheffing kan echter ook niet meer verrekend worden. Het “papieren inkomen” vormt ook geen onderdeel meer voor het toets-inkomen van de toeslagen en heeft daardoor ook geen invloed op de te ontvangen of reeds ontvangen toeslagen.

Géén terugwerkende kracht!

De regeling kent geen terugwerkende kracht. Omzettingen van vóór 1 januari 2017 zullen dus niet worden gecompenseerd. Reeds vastgestelde belastbare inkomens moeten dan namelijk worden gecorrigeerd en dat zou leiden tot een grote kans op fouten. Ook uitvoeringstechnisch is terugwerkende kracht niet mogelijk.

BAA ADVIES. Heeft u in het verleden een Bbz-uitkering ontvangen die na 1 januari 2017 wordt omgezet in een gift? Check dan goed welke financiële en/of fiscale gevolgen dit voor u heeft. Uw BAA-adviseur kan u hierbij eventueel van dienst zijn.