Dossier box 3: bezwaar, ambtshalve verzoek en uitstel

Het box 3-dossier wordt alsmaar complexer en de overheid blijft tobben om tot goede wetgeving te komen. De komende maanden zult u moeten nadenken over ‘bezwaar maken’ en ‘ambsthalve verzoek indienen’. Want wellicht zijn er mogelijkheden en kansen voor u.

Bezwaar belastingjaar 2021

Definitieve aanslagen 2021 verstuurd. De Belastingdienst moet binnen de wettelijke termijn van 3 jaar, na het aangiftejaar, een definitieve belastingaanslag opleggen. In de afgelopen jaren zijn voor het jaar 2021 aan belastingplichtigen met vermogen in box 3 nog géén definitieve aanslagen opgelegd in afwachting van de uitkomsten van de diverse gerechtelijke procedures over box 3. Deze termijn verstrijkt dus op 31 december 2024 en daarom is de Belastingdienst vanaf augustus 2024 gestart het met opleggen van definitieve aanslagen inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen over het jaar 2021.

Met brief: berekening misschien niet juist. Tegelijk met het opleggen van de aanslag stuurt de Belastingdienst aan de belastingplichtigen een brief waarin ze vermeld dat de aanslag mogelijk niet juist is, omdat de Hoge Raad in juni 2024 een uitspraak heeft gedaan over de berekening van het box 3-inkomen. Deze uitspraak is niet verwerkt in de desbetreffende aanslag.

In 2025 vervolg. In de brief meldt de Belastingdienst dat ze bezig is met het ontwerpen van een formulier waarmee het werkelijk rendement kan worden opgegeven. De Belastingdienst verwacht hiervoor nog ongeveer 9 maanden tijd nodig te hebben. Mocht in 2025 blijken dat belastingplichtigen op basis van het werkelijk rendement te veel belasting hebben betaald, zal dit bedrag worden gerestitueerd. In de brief is echter niet duidelijk beschreven of hiervoor een bezwaarschrift dient te zijn ingediend.

BAA Advies. Wij adviseren daarom, als u van mening bent dat u te veel box 3-heffing heeft betaald, om binnen een periode van 6 weken na ontvangst van de definitieve aanslag over het jaar 2021 formeel een bezwaarschrift in te dienen tegen de hoogte van de aanslag. U weet dan zeker dat u in 2025 in de gelegenheid bent om uw werkelijk rendement op te geven. Mocht in 2025 blijken dat het geen voordeel oplevert, kan het bezwaarschrift altijd worden ingetrokken. Maak ook de afweging om toch al het bedrag van de aanslag te betalen en daarmee belastingrente (momenteel 7,5% per jaar) te besparen óf om uitstel van betaling te vragen. Bij uitstel loopt u wel het risico om bij de beslissing op het bezwaar belastingrente te moeten betalen.

Ambtshalve verzoek

Niet tijdig bezwaar aangetekend? Lange tijd was onduidelijk hoe de overheid om zou gaan met belastingaanslagen over voorgaande jaren waarbij belastingplichtigen niet tijdig bezwaar hadden aangetekend. Op Prinsjesdag werd bij de presentatie van het Belastingplan 2025 bekend hoe een en ander vormgegeven gaat worden.

Ook als u geen bezwaar heeft gemaakt. De overheid kiest voor een ruimhartige benadering van de belastingplichtigen. Niet alleen degenen die tijdig bezwaar hebben aangetekend krijgen de mogelijkheid voor een tegenbewijs, maar dat gaat ook gelden voor belastingplichtigen waarvan de aanslag definitief was vastgesteld tussen 24 december 2021 en 6 juni 2024. Hiervoor dienen deze belastingplichtigen dan wel binnen de zogenaamde vijfjaarstermijn een verzoek tot ambtshalve vermindering te hebben ingediend.

Wat betekent dit nu? Concreet betekent dit dat u ook gebruik kunt maken van de tegenbewijsregeling (het werkelijke rendement is lager dan het forfaitair vastgestelde rendement) als er over de belastingjaren 2019 en 2020 een definitieve aanslag is opgelegd ná 13 november 2021 en u heeft tijdig een verzoek tot ambtshalve vermindering ingediend. Tijdig houdt voor 2019 in: vóór 31 december 2024 en voor het jaar 2020 is dat: vóór 31 december 2025. Voor belastingjaar 2021 en later geldt dat álle belastingplichtigen recht hebben op de tegenbewijsregeling.

Wanneer kan een bezwaar/ambtshalve verzoek zinvol zijn? U moet dus zelf kunnen aantonen dat het werkelijke rendement lager is dan het door de Belastingdienst bepaalde forfaitaire rendement. Daarbij moet rekening worden gehouden met uw gehele vermogen, de waardemutaties en het feit dat aftrek van kosten is uitgesloten. Het zal dus niet voor iedereen kansrijk zijn om geld terug te krijgen.

• Vastgoed. De waarde van vastgoed is in de afgelopen jaren alleen maar gestegen. Tel daarbij de huurinkomsten op en de kans op een lager werkelijk rendement blijkt al snel gering.
• Aandelen. Beleggingen in aandelen dan zijn de jaren 2018 en 2022 qua rendement negatief en bieden deze jaren voor belastingplichtigen met uitsluitend beleggingen in aandelen de meeste kans om box 3-belasting terug te krijgen.
• Obligaties. Als u de afgelopen jaren heeft belegd in obligaties, dan bieden de jaren 2017, 2018, 2021 en 2022 kans om box 3-belasting terug te ontvangen.
• Sparen. Had u uitsluitend vermogen op bank- en of spaarrekeningen dan ontving u afgelopen jaren nagenoeg geen rente, maar de box 3-heffing op dit vermogen was ook minimaal.

Uitstel nieuwe box 3 stelstel

Op 20 september 2024 heeft de staatssecretaris van Financiën aan de Tweede Kamer gemeld dat het niet gaat lukken om het nieuwe box 3-stelsel per 1 januari 2027 in te voeren. Door een tekort aan ict-personeel bij de Belastingdienst lukt het niet om zowel de gevolgen van het juni arrest van de Hoge Raad (opgaaf formulier werkelijk rendement) als het nieuwe wetgevingsproces voor te bereiden. Uit interne notities van het Ministerie van Financiën blijkt dat elk jaar extra uitstel de schatkist ongeveer 2 miljard euro kost. Dit wordt onwenselijk geacht.

Er wordt nu onderzocht of het mogelijk is het nieuwe stelsel in fasen in te voeren waarbij de eerste fase zou moeten ingaan op 1 januari 2027. Hierbij wordt ook onderzocht of het mogelijk is het formulier ‘opgaaf werkelijk rendement’ ook te gebruiken voor de eerste fase van de invoering van het nieuwe box 3-stelsel. In de brief deelt de staatssecretaris mee dat voor het einde van 2024 aan de Tweede Kamer te melden.

BAA ADVIES. Omdat de Belastingdienst nu definitieve aanslagen 2021 oplegt, moet u tijdig bezwaar aantekenen als u het niet eens bent met de aanslag. Overweeg desondanks om de aanslag te betalen om (meer) belastingrente te voorkomen. Bent u van mening dat u ook in 2019 en 2020 te veel box 3-heffing heeft betaald, dien dan een verzoek tot ambtshalve vermindering in.