Ouderschapsverlof en kraamverlof: een update

De regels en voorwaarden omtrent het ouderschapsverlof en kraamverlof blijven bijna jaarlijks wijzigen. We brengen u op de hoogte over de huidige stand van zaken én over de toekomstverwachtingen.

Er is door de jaren heen veel veranderd

We schreven in 2016 al over het ouderschapsverlof, de ouderschapsverlofkorting en het kraamverlof. De eerste wijziging of toevoeging kwam in 2017. In dit artikel bekijken we voor zowel het ouderschapsverlof als het kraamverlof de huidige stand van zaken én de verwachte wijzigingen. De ouderschapsverlofkorting is tenslotte nog steeds afgeschaft …

Het ouderschapsverlof

Hoe zit het nu?

Op dit moment kunnen ouders 26 weken ouderschapsverlof opnemen in de eerste 8 levensjaren van het kind. Dit verlof is onbetaald, tenzij dit anders is geregeld in de CAO of als u als werkgever andere afspraken met uw werknemers heeft gemaakt.

De regels

• De werknemer kan verlof opnemen voor kinderen tot 8 jaar.
• Voor elk kind is apart verlof opnemen mogelijk.
• Beide ouders hebben recht op ouderschapsverlof. Dus niet alleen óf de moeder óf de vader.
• Het verlof wordt door de werknemer schriftelijk bij u als werkgever aangevraagd (twee maanden van tevoren).
• U bent verplicht om toe te staan dat er ouderschapsverlof wordt opgenomen.
• Alleen in geval van nood mag de aanvraag voor het verlof geweigerd worden.
• Er worden geen vakantiedagen en -geld over de opgenomen ouderschapsverlofuren opgebouwd.

Hoe gaat het (hoogstwaarschijnlijk) worden?

Er gebeurt van alles rondom het ouderschapsverlof. Per augustus 2022 krijgen ouders negen weken van het ouderschapsverlof een uitkering van het UWV. U betaalt géén loon. De Tweede Kamer heeft al met het wetsvoorstel ingestemd. De Eerste Kamer moet hier nog mee instemmen.

De belangrijkste veranderingen t.o.v. de huidige regels zijn de volgende:

• Het recht op betaling van ouderschapsverlof geldt voor werknemers, inclusief de niet voor de Ziektewet verzekerde werknemers met een arbeidsovereenkomst (zoals DGA’s en huishoudelijke hulp).
• De duur van de uitkering voor ouderschapsverlof bedraagt negen weken.
• De uitkering is alleen beschikbaar als deze in het eerste jaar na geboorte wordt opgenomen.
• Als er sprake is van adoptie is de uitkering voor ouderschapsverlof alleen beschikbaar in het eerste jaar na de dag van de feitelijke opneming ter adoptie.
• Het resterende ouderschapsverlof kan nog steeds worden opgenomen tot de achtste verjaardag van het kind, maar blijft onbetaald.

Wat wordt de hoogte van de uitkering?

De hoogte van de uitkering is vastgesteld op 50% van het dagloon tot maximaal 50% van het maximum dagloon. Voor niet-verzekerde werknemers (zoals de DGA) bedraagt de uitkeringshoogte 50% van het wettelijk minimumloon.

De verdere toekomstverwachting

De hoogte van de uitkering wil men in de toekomst verhogen tot 70% van het dagloon tot maximaal 70% van het maximum dagloon. Hier zal het nieuwe kabinet een besluit over moeten maken.

Het kraamverlof / geboorteverlof

Hoe zit het nu?

Tót april 2019 had de partner bij de geboorte van een kind recht op twee dagen betaald kraamverlof en aansluitend drie dagen ouderschapsverlof. Die drie dagen ouderschapsverlof waren veelal onbetaald. Het maakte daarbij niet uit of de werknemer fulltime of parttime werkt.

Vanaf april 2019 heeft de partner recht op één werkweek geboorteverlof. U als werkgever betaalt dit verlof. Dit verlof is gelijk aan het aantal uren dat er per week gewerkt wordt. Bij 8 uur per dag, 5 dagen per week, wordt het geboorteverlof 5 x 8 = 40 uur.

Vijf weken geboorteverlof

U kunt sinds 1 juli 2020 aanvullend vijf weken geboorteverlof voor uw medewerker aanvragen. Dat doet u bij het UWV; u ontvangt dan 70% van het dagloon. Dit verlof dient binnen zes maanden opgenomen te zijn. U kunt dit rechtstreeks aan uw werknemer laten uitbetalen, of aan uzelf en dat u de werknemer bijvoorbeeld fulltime (100%) doorbetaald. Dit ligt er aan wat er is afgesproken of wat er is vastgelegd in de CAO. De werknemer moet het aanvullende geboorteverlof tijdig bij u aanvragen. Alleen vanwege zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang mag u deze aanvraag weigeren.

Breng uw werknemer(s) op de hoogte

De nieuwe regels moeten nog ‘door de Eerste Kamer’, maar het is toch goed om uw medewerkers nu al op de hoogte te brengen. Ze kunnen dan beter hun ouderschapsverlof plannen en voor vaders wordt het misschien aantrekkelijker om ná augustus 2022 ouderschapsverlof op te nemen.

Voorbeeld
Jolijn is zwanger en verwacht in december te bevallen van haar baby. Ze wil na haar zwangerschapsverlof weer aan het werk en ouderschapsverlof opnemen als het nodig is. Nu ze op de hoogte is van de 9 weken betaald ouderschapsverlof, kan ze met haar partner een betere planning maken, wie wanneer ouderschapsverlof opneemt. Jolijn kan bijvoorbeeld na augustus 2022 9 weken betaald ouderschapsverlof opnemen en dan in de komende zeven levensjaren de resterende 17 weken onbetaald verlof.

BAA ADVIES. De nieuwe regels voor het ouderschapsverlof moeten weliswaar nog door de Eerste Kamer worden goedgekeurd, maar als u uw medewerkers nú al op de hoogte brengt dat er vanaf 2022 een uitkering aangevraagd kan worden, kunnen zij het ouderschapsverlof beter en slimmer plannen.  Voor het geboorteverlof kunt u voor uw medewerker ook een uitkering aanvragen. Spreek daarbij goed met de werknemer af wat hij/zij doorbetaald krijgt in de vijf weken aanvullend geboorteverlof.